Przyjęta ustawa ma na celu w szczególności wprowadzenie przepisów, które ograniczą możliwość uzyskiwania płatności bezpośrednich oraz płatności w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich przez osoby użytkujące grunty rolne wchodzące w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa bez tytułu prawnego do tych gruntów.
Ustawa wprowadza zmiany w ustawie z dnia 5 lutego 2015 r. o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego polegające na wprowadzeniu regulacji art. 18 ust. 4 wskazującej, iż płatność bezpośrednia do działki rolnej wchodzącej w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa przysługuje rolnikowi, który ma tytuł prawny do tej działki na dzień 31 maja danego roku.
Analogiczne rozwiązanie, dotyczące konieczności posiadania tytułu prawnego do gruntu wchodzącego w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa przez podmiot ubiegający się o pomoc w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich zostało wprowadzone w ustawie z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 oraz w ustawie z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020, odnośnie przyznawania pomocy w trybie tych ustaw.
Ponadto przyjęta ustawa wprowadza w ustawie z dnia 5 lutego 2015 r. o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego mechanizm polegający na możliwości zmiany lub uchylenia bez zgody strony decyzji w sprawie przyznania płatności bezpośredniej, jeżeli płatność ta nie została jeszcze wypłacona i nie upłynął termin jej wypłaty, w wyniku stwierdzenia w drodze kontroli nieprawidłowości w przyznaniu płatności. Regulacja powyższa będzie miała zastosowanie również do płatności przyznanych w trybie ustawy z dnia 5 lutego 2015 r. o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego przed dniem wejścia życie obecnie uchwalonej ustawy.
W uzasadnieniu do przyjętych rozwiązań wskazano, iż obowiązujące dotychczas regulacje prawne stwarzają pole do nadużyć polegających na tym, że o płatności bezpośrednie do gruntów Skarbu Państwa mogą ubiegać się podmioty, które bezprawnie weszły w ich posiadanie lub posiadają je bez tytułu prawnego wbrew woli podmiotu, do którego te grunty należą. Przypadki takie zdarzają się w praktyce, co budzi społeczny sprzeciw, zwłaszcza gdy zasadniczym celem takiego działania jest uzyskanie wsparcia w postaci płatności bezpośrednich lub pomocy, a nie prowadzenie działalności rolniczej na danym gruncie. Przyjęte rozwiązania mają więc na celu zwiększenie ochrony gruntów Skarbu Państwa poprzez uniemożliwienie uzyskiwania dopłat do tych gruntów przez podmioty użytkujące te grunty bez tytułu prawnego.
Przepis przejściowy przyjętej ustawy przewiduje, iż do postępowań dotyczących płatności bezpośrednich oraz pomocy finansowej wskazanych w zmienianych ustawach, w sprawach wszczętych i niezakończonych ostateczną decyzją oraz w sprawach zakończonych ostateczną decyzją na podstawie dotychczasowych przepisów i wznowionych po dniu wejścia nowych regulacji stosuje się przepisy dotychczasowe.
Przedmiotowa ustawa wchodzi w życie z dniem 15 marca 2016 r. z uwagi na fakt, iż jest to pierwszy dzień składania wniosków o przyznanie płatności w kolejnym okresie.
Źródło AgroNews, fot. Kancelaria Prezydenta